Jak prawidłowo mierzyć ciśnienie krwi za pomocą mechanicznego i elektronicznego ciśnieniomierza?

Ciśnieniomierz to urządzenie służące do pomiaru ciśnienia krwi. Wyższe (skurczowe) ciśnienie krwi to siła, z jaką krew naciska na ściany tętnic, gdy mięsień sercowy kurczy się maksymalnie. Niższe (rozkurczowe) ciśnienie krwi to poziom ciśnienia krwi, gdy mięsień sercowy jest najbardziej rozluźniony.

Jednostką pomiaru ciśnienia jest milimetr słupa rtęci (mmHg). Na przykład 120 / 80 na ciśnieniomierzu oznacza, że górne ciśnienie wynosi 120 mmHg, a dolne ciśnienie wynosi 80 mmHg. Elementy ciśnieniomierza mechanicznego (ręcznego):

• manometr ze skalą ciśnienia;
• fonendoskop (stetoskop);
• mankiet zakładany na ramię;
• pompka – gumowa pompka, która pompuje powietrze.

Ciśnieniomierz mechaniczny mierzy ciśnienie krwi poprzez nasłuchiwanie odgłosów pulsowania krwi w tętnicy łokciowej przy pomocy stetoskopu. Ciśnieniomierzem elektronicznym można zmierzyć nie tylko ciśnienie krwi, ale także puls. W warunkach domowych są one wygodniejsze w użyciu niż ciśnieniomierze mechaniczne, umożliwiając szybkie i łatwe określenie poziomu ciśnienia.

Wśród ciśnieniomierzy elektronicznych wyróżnia się automatyczne i półautomatyczne. Półautomatyczne różnią się od automatycznych tym, że użytkownik musi samodzielnie pompować powietrze do mankietu. W automatycznych powietrze pompuje kompresor, który jest wbudowany w manometr. Automatyczne ciśnieniomierze z mankietem na ramieniu dają bardziej wiarygodne odczyty niż te z mankietem na nadgarstku.

Opaska fitness jest przeznaczona do rejestrowania aktywności fizycznej. Oprócz czujników tętna, niektóre opaski fitness zawierają urządzenie obliczeniowe, które określa ciśnienie tętnicze na podstawie tętna, rytmu i prędkości fali tętna. Opaska fitness jest mniej dokładna niż ciśnieniomierz i podaje ciśnienie tętnicze z błędem. Niezależnie od wyników z opaski fitness, jeśli źle się czujesz i masz objawy nadciśnienia, powinieneś zmierzyć ciśnienie krwi za pomocą ciśnieniomierza elektronicznego lub mechanicznego.

Na poziom ciśnienia krwi wpływa temperatura i inne czynniki środowiskowe. Na przykład podczas upałów przysadka mózgowa produkuje więcej hormonu wazopresyny, który zmniejsza wydalanie wody z organizmu i podnosi ciśnienie krwi.

Prawidłowe ciśnienie krwi może się znacznie różnić w zależności od wieku, płci, poziomu aktywności fizycznej i aktualnego stanu emocjonalnego. Odczyty ciśnienia krwi zależą również od przyjmowanych leków i przebytych chorób.

Możliwe jest również określenie minimalnych, średnich i maksymalnych wartości ciśnienia krwi w zależności od wieku osoby.

Dla Twojej wygody udostępniamy naszą tabelę w formie ilustracji. W razie potrzeby możesz ją zapisać lub udostępnić znajomym.  

Tabela norm ciśnienia tętniczego według wieku

Przy optymalnym i normalnym poziomie ciśnienia krwi wystarczy sprawdzać ciśnienie krwi podczas profilaktycznego badania lekarskiego lub gdy wystąpią objawy (ból głowy, zawroty głowy, ból serca). Ciśnienie krwi powyżej 140 / 90 mmHg wymaga szczególnej uwagi i konsultacji z lekarzem rodzinnym. U kobiet w ciąży poziom ciśnienia tętniczego zmienia się w zależności od etapu ciąży (zwykle w pierwszym i drugim trymestrze ciśnienie nieznacznie spada, a w trzecim trymestrze wraca do normy).

Krok 1: Przyjmij prawidłową pozycję

• usiądź wygodnie z plecami opartymi o oparcie krzesła lub sofy;
• oprzyj stopy na podłodze;
• określ, na którym ramieniu będziesz mierzyć ciśnienie krwi: osoby praworęczne mierzą na lewym ramieniu, a osoby leworęczne na prawym ramieniu;
• połóż rękę na stole tak, aby zgięcie ręki znajdowało się nieco poniżej poziomu serca;
• podczas mierzenia należy nie należy rozmawiać ani poruszać się.

Krok 2: Załóż mankiet prawidłowo

• zdejmij odzież z ramienia;
• umieść mankiet na ramieniu;
• umieść go ok. 2 cm powyżej zgięcia łokciowego;
• pozostaw niewielką przestrzeń między nienapompowanym mankietem a ramieniem, tak aby mógł przez nią przejść palec;
• zabezpiecz mankiet rzepem.

Krok 3. Umieść głowicę stetoskopu na zgięciu ramienia

• aby zmierzyć ciśnienie krwi przy użyciu ciśnieniomierza mechanicznego, należy użyć stetoskopu:
• włóż stetoskop do uszu;
• umieść głowicę stetoskopu na zgięciu łokciowym ramienia (mniej więcej w dole łokciowym);
• umieść membranę stetoskopu w punkcie pulsacji tętnicy ramiennej, gdzie tętno jest wyraźnie słyszalne.

Krok 4. Wpompuj powietrze do mankietu

Napompuj mankiet, aż tętnica zostanie całkowicie ściśnięta. Manometr powinien wskazywać około 200 mmHg lub 30 mm powyżej zwykłego górnego ciśnienia krwi.

Jeśli korzystasz z automatycznego ciśnieniomierza, poczekaj, aż urządzenie napompuje powietrze do mankietu, opróżnij go, a następnie zapisz pomiar, który pojawi się na ekranie.

Krok 5: Powoli przekręć zawór gruszki

• płynnie wypuszczaj powietrze z mankietu. Optymalne tempo ruchu strzałki wynosi 2 mmHg na sekundę;
• gdy usłyszysz pierwsze stuknięcie przez stetoskop, zapamiętaj liczbę, na którą wskazuje wskazówka ciśnieniomierza - jest to górna wartość ciśnienia;
• gdy usłyszysz ostatni dźwięk stukania przez stetoskop, zanotuj niższe ciśnienie;
• całkowicie wypuść powietrze z urządzenia;
• zdejmij mankiet z ramienia.

Jeśli masz nowy ciśnieniomierz, mierzysz ciśnienie krwi po raz pierwszy w życiu lub po raz pierwszy od dłuższego czasu, zmierz ciśnienie krwi na obu ramionach. Odstęp między pomiarami powinien wynosić 2 minuty, a pod uwagę powinien być brany odczyt z wyższym wynikiem. Od tej pory należy mierzyć ciśnienie krwi na ramieniu, na którym wynik był wyższy.

Jeśli konieczne jest regularne monitorowanie ciśnienia krwi (w przypadku nadciśnienia tętniczego, po zawale serca, w wieku powyżej 60 lat), warto prowadzić dzienniczek z notatkami. Pomiary należy wykonywać o tej samej porze dwa razy dziennie: rano i wieczorem.

Należy poinformować lekarza o zbyt wysokim lub zbyt niskim ciśnieniu krwi, a także o bólach serca, głowy i zawrotach głowy. Przyczyny wahań ciśnienia krwi:

• nadciśnienie tętnicze (wysokie ciśnienie krwi);
• niedociśnienie (niskie ciśnienie krwi);
• dystonia neurokrążeniowa - stan, w którym zaburzony jest autonomiczny układ nerwowy;
• zaburzenia hormonalne;
• choroby serca, innych narządów i układów;
• stres i znaczne obciążenie psychiczne.

W przypadku zaburzeń ciśnienia krwi w pierwszej kolejności należy skonsultować się z lekarzem pierwszego kontaktu, który w razie potrzeby skieruje na konsultację do specjalisty. Konsultacja z neurologiem pomoże zidentyfikować przyczyny zmian ciśnienia spowodowanych zaburzeniami regulacji nerwów. Podczas wizyty u kardiologa zostanie wykonane EKG (elektrokardiogram) w celu oceny pracy serca.