Za wchłanianie glukozy odpowiedzialny jest hormon trzustki (insulina). Oprócz leczenia farmakologicznego cukrzycy endokrynolodzy zalecają stosowanie diety w celu złagodzenia objawów choroby.
Dlaczego pojawia się cukrzyca?
Cukrzyca jest spowodowana zaburzeniem metabolizmu glukozy w organizmie. Cukrzycę typu 1 (insulinozależna) powoduje niedobór insuliny produkowanej przez trzustkę. Cukrzyca typu 2 (insulinooporna) jest spowodowana upośledzonym transportem glukozy w organizmie. Cukrzyca typu 1 najczęściej występuje u osób do 30. roku życia, podczas gdy cukrzyca typu 2 najczęściej się u osób po 30 roku życia. Przyczyny cukrzycy to:
- zaburzenia metabolizmu;
- osłabienie układu odpornościowego;
- choroby trzustki;
- choroby sercowo-naczyniowe;
- nadwaga i ottyłość;
- zaburzenia pracy nadnerczy;
- niekontrolowane stosowanie i przewlekłe kortykosteroidów.
Czynnikami wpływającymi na ryzyko rozwoju cukrzcy typu 2 są:
- predyspozycje genetyczne;
- nadwaga i otyłość;
- nikotynizm;
- współistniejące choroby;
- nieodpowiednia dieta;
- brak aktywności fizycznej;
- zaburzenia depresyjne.
Co można jeść przy cukrzycy?
Zadaj pytanie endokrynologii «Doctorpro»
Codzienna dieta w cukrzycy może złagodzić objawy choroby i polepszyć samopoczucie. Dietę w cukrzycy powinien ustalić dietetyk wraz zaleceniami diabetologa i endokrynologa. Zasady dietetyczne dla diabetyków wg Narodowego Centrum Edukacji żywieniowej:
- kontroluj kaloryczność diety;
- główne źródło węglowodanów powinny stanowić pełnoziarniste produkty zbożowe, zwłaszcza o niskim indeksie glikemicznym (np. pieczywo pełnoziarniste, makaron pełnoziarnisty, ryż brązowy, płatki owsiane, gruboziarniste kasze);
- jedz częściej, ale mniejsze porcje o stałych porach;
- jedz więcej warzyw; w Twojej codziennej diecie powinny się znaleźć minimum 4 porcje warzyw (1 porcja to np. 1 średni pomidor, 1/2 dużej papryki lub 1 szklanka warzyw liściastych);
- jedz owoce, które mają niski Indeks Glikemiczny, np. owoce jagodowe;
- codziennie spożywaj 2 porcje naturalnych produktów mlecznych, fermentowanych i bez dodatku cukru (1 porcja to np. 1 kubek jogurtu);
- ogranicz spożycie mięsa, szczególnie czerwonego, i wybieraj inne źródła białka np. rośliny strączkowe, ryby, jaja;
- używaj odpowiednich technik kulinarnych; to jest: gotowanie, gotowanie na parze, duszenie bez wcześniejszego obsmażania, pieczenie w folii lub rękawie termicznym;
- ogranicz spożycie tłuszczów zwierzęcych, soli, słodyczy i alkoholu;
- pij przynajmniej 1,5 l wody dziennie.
Tabeli z indeksem gilkemicznym
Żywienie w cukrzycy: menu na tydzień z przepisami
W przypadku zaburzeń metabolizmu glukozy ważne jest monitorowanie diety i dokładne planowanie menu cukrzycowego. Przepisy na dania dla cukrzyków na tydzień:
Tygodniowy jadłospis dla diabetyków | |||||
Dzień tygodnia | Śniadanie | Drugie śniadanie | Obiad | Podwieczorek | Kolacja |
Poniedziałek | Kasza gryczana na wodzie z mlekiem 1%, kromka chleba żytniego | Zielone jabłko | Zupa brokułowa, pierś z kurczaka gotowana na parze, duszona kapusta | Jogurt naturalny 2,5% | Pieczona ryba, sałatka ze świeżych warzyw |
Wtorek | Omlet z dwóch białek, kromka chleba pełnoziarnistego | Niesłodzony twarożek (50 g), kilka orzechów | Zupa z kiszonej kapusty, kotlet z indyka gotowany na parze, kasza perłowa | Gruszka | Cukinia duszona z ziołami, kromka chleba |
Środa | Płatki owsiane na wodzie z owocami jagodowymi | Mała garść orzechów | Zupa jarzynowa, gotowana wołowina, sałatka z ogórków i koperku | Paluszki marchewkowe z hummusem | Duszony indyk z kaszą gryczaną i warzywami |
Czwartek | Kasza jaglana z dynią | Jogurt naturalny, kilka owoców jagodowych | Barszcz na rosole z kurczaka, kotlet na parze, gotowane ziemniaki | Niesłodzone herbatniki | Gulasz warzywny z kurczakiem |
Piątek | Chleb z awokado i pomidorem | Mała garść suszonych owoców | Zupa rybna, gotowana ryba, sałatka ze świeżych warzyw z oliwą z oliwek | Jogurt naturalny | Kurczak gotowany na parze z ragout warzywnym |
Sobota | Omlet z dwóch jajek z ziołami | Pomarańcza | Zupa gryczana, gulasz cielęcy, brązowy ryż | Niesłodzony twarożek, plasterek jabłka | Pieczony indyk z cukinią i szpinakiem |
Niedziela | Płatki owsiane z nasionami chia | Orzechy włoskie (10 g), jedna morela | Zupa kalafiorowa, duszona ryba, surówka z marchwi | Jogurt naturalny, kromka chleba | Ratatouille z pieczonych warzyw z kurczakiem |
Dla Twojej wygody udostępniamy naszą tabelę w formie ilustracji. W razie potrzeby możesz ją zapisać lub udostępnić znajomym.
Tygodniowy jadłospis dla diabetyków