Czym jest piodermia?
Piodermia to ropne zapalenie, które objawia się uszkodzeniem mieszków włosowych, gruczołów potowych i łojowych skóry. Piodermia może mieć charakter ostry lub przewlekły.
Jak wygląda piodermia?
Piodermia objawia się przekrwieniem (zaczerwienieniem), swędzeniem i pieczeniem skóry, a także bolesną wysypką krostkową na twarzy, tułowiu, kończynach górnych i dolnych.
Piodermia zgorzelinowa
Inne objawy piodermii obejmują:
- łuszczenie się skóry;
- gorączkę;
- zapalenie węzłów chłonnych.
Objawy piodermii
Piodermia wrzodziejąco-wegetatywna charakteryzuje się występowaniem owrzodzeń i rozrostu tkanek. Przy długotrwałym przebiegu choroby może wystąpić piodermia zgorzelinowa, gdy rozwija się martwica skóry i pojawia się ostry, nieprzyjemny zapach.
W przypadku piodermii u noworodków wysypka pojawia się na twarzy i owłosionej skórze głowy, w pępku i fałdach skórnych. Piodermia u dzieci objawia się również zaburzeniami snu, niepokojem i utratą apetytu. Przykład ropnej wysypki zapalnej podczas piodermii u dziecka jest widoczny na zdjęciu.
Piodermia u dzieci
Piodermia powierzchowna charakteryzuje się uszkodzeniem górnych warstw skóry, a wysypka znika bez śladu. W przypadku głębokiej piodermii, z powodu znacznego uszkodzenia skóry właściwej, po wysypce mogą pozostać plamy pigmentowe i blizny.
Przyczyny piodermii
Piodermia wywołana jest nadmiernym wzrostem i namnażaniem się na skórze bakterii chorobotwórczych: gronkowców, paciorkowców, odmieńców pospolitych i E. coli.
Infekcja może zostać przeniesiona poprzez kontakt z zakażoną osobą lub zwierzęciem (kotem, psem), a także poprzez stosowanie wspólnych produktów higieny osobistej z osobą chorą (ręczniki, gąbki). Piodermia niemowlęca występuje na skutek zakażenia dziecka przez matkę lub pracowników służby zdrowia. Możliwe jest jednoczesne zakażenie kilkoma mikroorganizmami. Inne przyczyny piodermii to:
- nieprzestrzeganie zasad higieny osobistej;
- przewlekły stres;
- urazy (skaleczenia, pęknięcia) skóry.
Piodermia może również rozwinąć się na skutek nadmiernej produkcji sebum, nadpotliwości, cukrzycy, zmian hormonalnych w okresie dojrzewania lub w czasie ciąży.
Rodzaje piodermii
Piodermia może mieć charakter miejscowy lub rozsiany (rozległy). W zależności od rodzaju czynnika, który wywołał chorobę, dermatolodzy wyróżniają trzy rodzaje piodermii:
- stafilodermia (spowodowana zakażeniem gronkowcem złocistym)
- paciorkowcowa (rozwijające się w wyniku zakażenia paciorkowcami)
- mieszana (jednoczesne zakażenie różnymi rodzajami patogenów).
Piodermie gronkowcowe obejmują: zapalenie ujścia mieszków włosowych, czyraki gromadne (uszkodzenie mieszków włosowych i otaczającego je tłuszczu podskórnego) oraz zapalenie gruczołów potowych. Przykład piodermii gronkowcowej pokazano na zdjęciu.
Piodermia wywołana gronkowcem (stafilodermia)
U niemowląt może rozwinąć się epidemiczne pęcherzykowe zapalenie skóry w 5-7 dniu po urodzeniu. Jest to zakaźna postać ropnego zapalenia skóry, która objawia się występowaniem małych pęcherzyków z ropną zawartością.
Piodermia paciorkowcowa obejmuje liszajec (powierzchowne wysypki pęcherzykowo-krostkowe) i ektyma (zmiany w głębszych warstwach skóry). Dermatolodzy wyróżniają również piodermię suchą, która powoduje czerwono-różowe plamy pokryte łuskami. Piodermię wywołaną paciorkowcami u dorosłych pokazano na zdjęciu.
Stafilodermia u dorosłych
Etapy rozwoju piodermii
W początkowym stadium piodermii dotknięte są powierzchowne warstwy skóry i pojawia się zaczerwienienie skóry. Następnie pojawia się ropna wysypka, która powoduje ból przy dotknięciu.
Wraz z postępem choroby zwiększa się liczba zmian, a ogólny stan zdrowia ulega pogorszeniu. Aby zdiagnozować i zapobiec rozwojowi powikłań piodermii, konieczna jest konsultacja z dermatologiem.
Diagnostyka piodermii
Dermatolog zbiera wywiad od pacjenta i przeprowadza badanie. W razie potrzeby kieruje na badania krwi oraz pobiera wymaz (ropną zawartość wysypki) do badania, aby zidentyfikować czynnik zakaźny i określić wrażliwość patogenów na antybiotyki.
W przypadku zmian na skórze głowy konieczna jest konsultacja z trychologiem, który oceni stan mieszków włosowych i wykona trichoskopię.
Jak leczyć piodermię?
Sposób leczenia piodermii zależy od jej rodzaju, nasilenia objawów i obecności chorób współistniejących. W celu szybkiego wyleczenia piodermii dermatolog przepisuje leki przeciwbakteryjne, przeciwzapalne i steroidowe (hormonalne). W przypadku cukrzycy lub zaburzeń hormonalnych lekarz może skierować pacjenta na konsultację do endokrynologa.
Do leczenia skóry stosuje się środki antyseptyczne. W przypadku piodermii nie należy wyciskać zmian skórnych, golić włosów w obszarze zapalenia ani moczyć dotkniętej chorobowo skóry. Dieta w przypadku piodermii powinna być zbilansowana, konieczne jest ograniczenie ilości węglowodanów i unikanie alkoholu.
Zapobieganie piodermii
Profilaktyka piodermii opiera się na przestrzeganiu higieny osobistej, odpowiednio wczesnym leczeniu urazów skóry przy pomocy środków dezynfekujących oraz leczeniu schorzeń, które mogą prowadzić do piodermii. Należy unikać stresu i przepracowania. Gdy pojawią się pierwsze objawy piodermii, należy umówić się na wizytę u dermatologa.