Diagnostyką i leczeniem chlamydiozy u mężczyzn zajmuje się urolog, a u kobiet – ginekolog.
Co to jest chlamydioza?
Chlamydioza to choroba zakaźna wywoływana przez bakterię Chlamydia trachomatis. Chlamydie mogą atakować narządy płciowe, oczy, drogi oddechowe i jelita.
Objawy chlamydiozy
Chlamydioza może przebiegać bezobjawowo lub dawać subtelne objawy.
Objawy chlamydiozy
Możliwe symptomy chlamydiozy:
- ból i dyskomfort podczas oddawania moczu;
- śluzowa lub ropna wydzielina z odbytu (zazwyczaj rano po przebudzeniu lub przy defekacji);
- swędzenie i pieczenie w okolicy odbytu;
- ból podczas stosunku;
- żółta lub przezroczysta wydzielina z oczu.
U kobiet zakażonych chlamydią może występować zielonkawa lub żółta wydzielina z pochwy, a u mężczyzn – biała lub ropna wydzielina z cewki moczowej. Jeśli chlamydia przedostanie się do oczu, może wystąpić zaczerwienienie, uczucie piasku w oczach, wrażliwość na światło i wzmożone łzawienie.
Jak przenosi się chlamydioza?
Chlamydioza przenosi się w czasie niezabezpieczonego stosunku analnego, oralnego lub waginalnego, dotykania narządów płciowych lub wspólnego korzystania z zabawek erotycznych. Choroba ta nie przenosi się podczas korzystania z toalety, kąpieli w basenie lub zwykłych kontaktach międzyludzkich.
Chlamydioza u mężczyzn
Charakterystycznym objawem zakażenia chlamydiami jest obrzęk i zaczerwienienie żołędzi prącia. Inne objawy chlamydii u mężczyzn:
- ból w mosznie;
- obrzęk i dyskomfort w okolicy łonowej;
- pieczenie i mrowienie w jądrach.
Chlamydioza na penisie może powodować pieczenie i swędzenie w cewce moczowej. W przypadku wystąpienia objawów chlamydii należy skonsultować się z lekarzem. Urolog przeprowadzi wywiad, przeanalizuje objawy, skieruje na badania w kierunku chorób przenoszonych drogą płciową i dobierze sposób leczenia chlamydiozy.
Nieleczona chlamydioza u mężczyzn może powodować rozprzestrzenianie się infekcji na zdrowe tkanki i prowadzić do zapalenia gruczołu krokowego (zapalenie prostaty), przydatków (zapalenie najądrzy), cewki moczowej, pęcherza moczowego lub dróg moczowych. Przewlekła chlamydioza może powodować zaburzenia spermatogenezy (procesu rozwoju męskich komórek płciowych – plemników) i bezpłodność.
Chlamydioza u kobiet
Charakterystycznym objawem zakażenia chlamydią jest tępy ból w podbrzuszu (podobny do skurczów menstruacyjnych). Inne objawy chlamydiozy u kobiet:
- krwawienia międzymiesiączkowe;
- obecność ropnej wydzieliny w moczu;
- krwista wydzielina w trakcie stosunku płciowego i po nim;
- częste oddawanie moczu;
- bolesne miesiączki.
Chlamydioza u kobiet może powodować pieczenie i swędzenie sromu i pochwy. Niewłaściwe lub zbyt późne leczenie chlamydiozy może prowadzić do poważnych powikłań: zapalenia macicy i jajników (zapalenie przydatków) oraz szyjki macicy, niepłodności, zwiększonego ryzyka zakażenia wirusem HIV.
Chlamydioza w ciąży
Planując ciążę, kobieta powinna wykonać badanie na obecność chorób wenerycznych, aby wykluczyć infekcje przenoszone drogą płciową. Możliwe powikłania związane z chlamydią w ciąży:
- poronienie w pierwszym trymestrze;
- przedwczesny poród;
- niska masa urodzeniowa noworodka;
- wczesne pęknięcie błon płodowych.
W trakcie ciąży i porodu matka może przenieść zakażenie na dziecko poprzez kanał rodny. U noworodka chlamydia może powodować infekcje oczu (zapalenie spojówek) i płuc (zapalenie płuc).
Leczenie chlamydiozy dróg moczowo-płciowych u kobiet w ciąży dobiera ginekolog w zależności od wieku ciąży, ogólnego samopoczucia matki i dziecka, nasilenia objawów choroby i historii choroby. Leczenie chlamydii w ciąży opiera się na stosowaniu leków przeciwbakteryjnych o łagodnym działaniu, bezpiecznych dla matki i dziecka, immunoterapii, modyfikacji diety.
Jakie badania wykonać w kierunku chlamydiozy?
Przed rozpoczęciem leczenia chlamydiozy lekarz przeprowadza wywiad medyczny, analizuje dolegliwości pacjenta, przeprowadza badanie narządów płciowych i kieruje na diagnostykę. Badania w kierunku chlamydiozy:
- wymaz z pochwy, szyjki macicy, cewki moczowej, odbytu, gardła lub spojówek na obecność chlamydii. Do badania wymazów można wykorzystać hodowlę bakteriologiczną, mikroskopię immunofluorescencyjną lub diagnostykę metodą PCR;
- badanie na obecność przeciwciał przeciwko chlamydii. Umożliwia wykrycie chlamydii we krwi, pokazuje przebyte lub obecne zakażenie. Do badania pobierana jest krew żylna.
Lekarz może skierować na badanie antygenu chlamydii w wymazie z narządów płciowych lub w moczu. Można również wykonać badanie moczu na obecność DNA bakterii chlamydii.
Wynik badania metodą PCR może być negatywny (brak obecności chlamydii) lub pozytywny (obecność bakterii w badanej próbce).
Interpretacja wyników badania na chlamydię | |
norma (wynik negatywny) | poniżej 0,9 |
wynik niepewny | od 0,9 do 1,1 |
wynik pozytywny | powyżej 1,1 |
Wynik "niepewny" można otrzymać przed końcem okresu inkubacji (przeciwciała przeciwko chlamydii nie zdążyły się jeszcze rozwinąć) lub jeśli krew nie jest prawidłowo pobrana lub przechowywana. Aby uzyskać dokładny wynik, test należy powtórzyć po tygodniu lub zamiast krwi pobrać wymaz z cewki moczowej (w przypadku mężczyzn) lub pochwy (w przypadku kobiet).
W celu szybkiego uzyskania wyniku można wykonać domowy test na chlamydię przy użyciu testu paskowego. Aby wykonać test, należy umieścić test w próbce moczu na dwie do trzech minut (zgodnie z instrukcją), a po uzyskaniu pozytywnego wyniku pojawi się zabarwiona kreska. Test paskowy może jednak dać fałszywy, gdyż jest niezdolny do wykrywania bakterii w małym stężeniu.
W przypadku uzyskania pozytywnego wyniku testu na chlamydię dodatkowo wykonuje się test wrażliwości bakterii na antybiotyki (w celu doboru skutecznego leczenia). Antybiogram pokazuje, na które leki chlamydie są wrażliwe (które można stosować), słabo wrażliwe (mniej skuteczne, przepisywane w przypadku braku leków, na które bakterie są wrażliwe) i oporne (niezalecane ze względu na oporność bakterii na dany lek).
Jak leczyć chlamydiozę?
Leczenie chlamydiozy zależy od jej przebiegu (ostrego lub przewlekłego), lokalizacji bakterii (narządy płciowe, odbyt, gardło, oczy) i nasilenia procesu zapalnego. Leczenie przeciwbakteryjne, którego czas trwania zwykle nie przekracza jednego lub dwóch tygodni, pomoże szybko wyleczyć chlamydię.
Podczas leczenia chlamydii należy powstrzymać się od stosunków seksualnych, aby zapobiec ponownemu zakażeniu i zarażeniu partnera. Po zakończeniu antybiotykoterapii należy wykonać badanie na obecność chlamydii w celu oceny skuteczności leczenia (zwykle 14 dni po zakończeniu leczenia).