Badanie kału to laboratoryjna metoda diagnostyczna, którą wykorzystuje się do oceny właściwości fizycznych (kształt, konsystencja, kolor) i chemicznych (zapach, kwasowość) kału. Badanie pozwala na wykrycie w kale nieprawidłowej domieszki (np. niestrawionych resztek pokarmu, włókien mięsnych) lub drobnoustrojów chorobotwórczych (Salmonella, Shigella, bakteria Escherichia coli).
Wskazania do badania kału
Lekarz kieruje na badanie kału, jeśli pacjentowi dokucza zmniejszenie apetytu, bóle brzucha, nudności, wymioty i nagła utrata wagi bez wyraźnego powodu. Inne wskazania do badania kału to:
- zażółcenie skóry i twardówek (białek oczu);
- biegunki;
- pojawienie się krwi w kale;
- wzdęcia i wzmożona produkcja gazów.
Badanie kału wykazuje obecność chorób wątroby (zapalenie wątroby, marskość wątroby) i pęcherzyka żółciowego (zapalenie pęcherzyka żółciowego) oraz zaburzenia wchłaniania jelitowego. Badanie przeprowadza się również, aby ocenić skuteczność leczenia zapalenia błony śluzowej żołądka, zapalenia trzustki lub nieswoistego wrzodziejącego zapalenia jelita grubego (przewlekła choroba jelit).
Przygotowanie do badania kału
Kał do badania należy pobrać rano po naturalnym wypróżnieniu. Nie wolno stosować lewatywy ani preparatów przeczyszczających, gdyż mogłoby to zniekształcić wyniki badania. Przygotowanie do badania kału:
- na dwa do trzech dni przed badaniem należy wykluczyć z diety pokarmy barwiące kał (buraki, pomidory);
- bezpośrednio przed pobraniem kału należy zadbać o higienę okolic odbytu.
Kał należy zebrać do jednorazowego sterylnego pojemnika. Należy uważać, aby do kału nie przedostała się domieszka moczu ani wydzieliny z narządów płciowych. Do badania wystarczy około 15-20 gramów (jedna łyżeczka) kału. Kał powinien zostać dostarczony do laboratorium w ciągu jednej lub dwóch godzin.
Checklista przygotowania do badania kału
Badanie ogólne kału w Łodzi
Badanie ogólne kału wykazuje obecność chorób przewodu pokarmowego (zapalenie trzustki, zapalenie pęcherzyka żółciowego, zapalenie błony śluzowej żołądka). W przypadku chorób przewodu pokarmowego gastroenterolog może dodatkowo zalecić badanie krwi i USG jamy brzusznej.
Rozszyfrowanie badania kału | |
Wskaźniki | Wartości referencyjne |
Konsystencja | Zwarta |
Zapach | Zapach kału |
Kolor | Brązowy |
Reakcja (pH) | Neutralna |
Krew | Brak |
Włókno mięśniowe | Brak |
Śluz | Brak |
Niestrawione resztki pokarmu | Brak |
Tłuszcze obojętne | Brak |
Przed pobraniem kału należy poinformować gastroenterologa o przyjmowaniu leków przeciwbakteryjnych lub stosowaniu czopków doodbytniczych; w razie potrzeby lekarz zaleci odstawienie leków na jakiś czas. Informacje nt. ceny badania ogólnego kału uzyskasz telefonicznie u naszych operatorów lub na stronie.
Badanie kału na krew utajoną w Łodzi
Badanie kału na krew utajoną wykrywa niewielkie i niewidoczne gołym okiem ilości krwi w kale. To pozwala zdiagnozować choroby przewodu pokarmowego w początkowym stadium. Wskazania do badania na krew utajoną w kale:
- nawracające bóle brzucha;
- przedłużająca się biegunka (dłużej niż 14 dni);
- nagła utrata masy ciała.
Przed badaniem krwi utajonej nie należy spożywać pokarmów, które zawierają żelazo (czerwone mięso, owoce morza, szpinak, rośliny strączkowe), ponieważ może to dać fałszywie dodatni wynik badania. Przed badaniem zabronione jest przyjmowanie środków przeczyszczających i stosowanie lewatywy. Kał należy zebrać do jednorazowego, sterylnego pojemnika.
Pozytywny wynik testu oznacza obecność schorzenia przewodu pokarmowego, które powoduje naruszenie ciągłości błony śluzowej jelit. Badanie pomaga zdiagnozować chorobę wrzodową dwunastnicy, nieswoiste wrzodziejące zapalenie jelita grubego, chorobę Leśniowskiego-Crohna i nowotwory złośliwe przewodu pokarmowego.
Posiew kału pod kątem patogenów jelitowych w Łodzi
Badanie kału pod kątem infekcji jelitowych jest konieczne w przypadku silnej biegunki, obecności śluzu lub krwi w kale, bólu brzucha. Badanie kału w kierunku infekcji jelitowych pozwala wykryć bakterie: Shigella, Salmonella, Yersinia i Escherichia.
Aby zdiagnozować obecność patogennych mikroorganizmów, posiew kału wykonuje się przed rozpoczęciem terapii antybiotykowej. W razie potrzeby badanie zleca się 21 dni po ostatnim przyjęciu leków, aby ocenić skuteczność leczenia. Materiał do badania pobierany jest do jednorazowego sterylnego pojemnika.
Posiew kału w kierunku bakterii Salmonella w Łodzi
Badanie kału na salmonellę należy wykonać w przypadku wystąpienia gorączki, wymiotów, bólu brzucha, pienistego zielonego kału o nieprzyjemnym zapachu, obecności krwi lub śluzu w kale. Badanie należy wykonać przed przyjęciem antybiotyków.
Kał do badania w kierunku salmonelli pobiera się do jednorazowego, sterylnego pojemnika. Na dzień-dwa dni przed badaniem nie można stosować lewatywy, środków przeczyszczających ani czopków doodbytniczych. Aby sprawdzić skuteczność leczenia, badanie kału należy powtórzyć trzy do czterech tygodni po zakończeniu kuracji.
Posiew kału w kierunku bakterii Shigella w Łodzi
Lekarz zaleca badanie kału na obecność shigelli w przypadku gorączki, nawracających wymiotów, płynnych stolców z krwią lub ropą oraz fałszywego parcia na stolec. Kał do badania należy pobrać do jednorazowego pojemnika rano, po naturalnym wypróżnieniu. Do badania należy również pobrać nieprawidłowe substancje obecne w kale (ropę, śluz, krew).
Przed badaniem w kierunku bakterii Shigella nie można przyjmować antybiotyków ani środków przeczyszczających. Materiał należy dostarczyć do laboratorium w ciągu dwóch do trzech godzin od pobrania. Kału nie można zamrażać, ponieważ niska temperatura zniekształca wyniki badania.
Badanie kału pod kątem dysbakteriozy jelitowej w Łodzi
Badanie kału w celu oceny mikroflory jelitowej zalecane jest w przypadku częstych zaparć lub biegunek, wzdęć, nadmiernej produkcji gazów i bólów brzucha. Dzięki temu badaniu lekarz może stwierdzić dysbakteriozę jelitową.
Badanie to wykazuje stosunek mikroorganizmów niepatogennych (jak pałeczki kwasu mlekowego, bifidobakterie, E. coli o prawidłowych właściwościach enzymatycznych) do mikroorganizmów oportunistycznych (jak enterobakterie, gronkowce, grzyby z rodzaju Candida). Do badania należy pobrać poranny kału do sterylnego jednorazowego pojemnika. Cenę badań kału pod kątem dysbakteriozy jelitowej sprawdzisz na stronie internetowej lub telefonicznie.