Leczenie zaburzeń pamięci w Łodzi

Zaburzenia pamięci to zaburzenia charakteryzujące się pogorszeniem zdolności człowieka do zapamiętywania, przechowywania i odtwarzania informacji. Mogą być one wynikiem przewlekłego stresu, zmian związanych z wiekiem, urazów, chorób mózgu i narządów wewnętrznych.

Diagnozowaniem i leczeniem problemów z pamięcią zajmuje się neurolog. Terminy konsultacji lekarskich w Centrum Medycznym Doctorpro Łódź dostępne są przez całą dobę.

Przyczyny problemów z pamięcią

Starcze zaburzenia pamięci mogą pojawić się po 65 roku życia. Przyczyny słabej pamięci w starszym wieku obejmują naturalne zmiany w mózgu: zmniejszenie objętości mózgu, zmniejszenie liczby neuronów i osłabienie połączeń między nimi. Zmiany związane z wiekiem mogą wpływać na krążenie krwi i metabolizm mózgu, co również upośledza jego funkcjonowanie, prowadząc do spadku zdolności poznawczych, w tym pogorszenia pamięci. Jedną z głównych przyczyn demencji starczej jest choroba Alzheimera. Inne przyczyny zaburzeń pamięci:

• przewlekły stres fizyczny lub psychiczny;
• nadmierne spożycie napojów alkoholowych;
• długotrwałe palenie tytoniu lub zażywanie narkotyków;
• niedobór witamin, mikroelementów, elektrolitów;
• zaburzenia hormonalne;
• zatrucie metalami ciężkimi i chemikaliami;
• choroby dziedziczne lub genetyczne (w szczególności zespół Downa, choroba Huntingtona);
• infekcje mózgu (zapalenie mózgu, zapalenie opon mózgowych);
• zaburzenia przepływu krwi (w szczególności w przypadku miażdżycy lub udaru);
• postępujące choroby narządów wewnętrznych (np. niewydolność nerek);
• zaburzenia psychiczne (w szczególności schizofrenia);
• guzy mózgu;
• niekontrolowane stosowanie leków (np. uspokajających).

Problemy z pamięcią w młodym wieku mogą wystąpić z powodu poważnych urazów mózgu. Rozwijają się w wyniku uszkodzenia neuronów i ich połączeń w obszarach mózgu odpowiedzialnych za przechowywanie i przywoływanie informacji. W rezultacie chory może utracić zdolność zapamiętywania nowych danych lub przypominania sobie zdarzeń z przeszłości.

Zaburzenia pamięci mogą pojawić się w przypadku różnych chorób kręgosłupa szyjnego (w tym osteochondrozy, wypuklin). Mogą one prowadzić do upośledzenia pamięci z powodu ucisku lub podrażnienia rdzenia kręgowego i korzeni nerwowych, co może wpływać na przekazywanie sygnałów między neuronami – normalny dopływ krwi do struktur mózgu odpowiedzialnych za pamięć zostaje zakłócony.

Choroba Parkinsona może prowadzić do utraty pamięci z powodu degeneracji neuronów dopaminergicznych w mózgu, wpływając na funkcjonowanie zwojów podstawy mózgu, odpowiedzialnych za kontrolowanie ruchu i funkcji poznawczych. W efekcie procesy przetwarzania i przechowywania informacji zostają zakłócone.

Objawy zaburzeń pamięci

Objawy zaburzeń pamięci różnią się w zależności od przyczyny upośledzenia funkcji poznawczych. Typowe objawy zaburzeń pamięci:

• powtarzanie informacji, które zostały niedawno powiedziane lub zadawanie tych samych pytań;
• zapominanie nazwisk, numerów telefonów, adresów, wydarzeń;
• trudności w wykonywaniu codziennych zadań
• utrata zdolności uczenia się, nauki języków lub wierszy;
• dezorientacja w czasie i przestrzeni
• niezdolność do budowania ciągów skojarzeniowych;
• zaburzenia koncentracji;
• trudności z prowadzeniem rozmowy, wyrażaniem myśli;
• mylenie dat i wydarzeń;
• zastępowanie prawdziwych wspomnień fikcyjnymi;
• pozostawianie rzeczy w nietypowych miejscach (na przykład szczoteczki do zębów w sypialni).

Osoby z zaburzeniami pamięci mogą doświadczać frustracji i nadmiernego niepokoju z powodu pojawiających się trudności w życiu codziennym, co może skutkować wahaniami nastroju, agresją i depresją. Niezdolność do przywoływania wspomnień lub uczenia się nowych rzeczy może prowadzić do poczucia bezradności i niskiej samooceny.

Jeśli podejrzewasz u siebie tymczasowe lub trwałe zaburzenia pamięci, powinieneś skonsultować się z neurologiem. Lekarz przeanalizuje objawy, zbierze wywiad, skieruje na badania laboratoryjne i instrumentalne w celu postawienia diagnozy, a następnie dobierze terapię farmakologiczną.

Rodzaje zaburzeń pamięci

Istnieją trzy główne rodzaje pamięci, w zależności od czasu potrzebnego do przechowywania informacji: pamięć sensoryczna (od 0,2 do 0,5 sekundy), pamięć krótkotrwała (od kilku sekund do minuty) i pamięć długotrwała (od kilku dni do dziesięcioleci). Istnieje również osobna kategoria pamięci operacyjnej, która jest niezbędna do wykonania określonego zadania w danym okresie.

Utrata pamięci krótkotrwałej to niezdolność do zapamiętywania lub przypominania sobie nowych informacji bądź wydarzeń przez krótki okres (zwykle kilka minut). Prowadzi to do niezdolności do prowadzenia rozmowy, ciągłego zadawania pytań oraz zapominania nazwisk i faktów. Utrata pamięci długotrwałej to niezdolność do przypomnienia sobie informacji lub wydarzeń, które miały miejsce w odległej przeszłości.

Osobno wyróżnia się kryptomnezję – zaburzenie pamięci charakteryzujące się nieświadomym przywłaszczaniem sobie wcześniej zasłyszanych myśli lub informacji. Przykładowo, dana osoba może uważać jakiś pomysł za swój własny, nie pamiętając, że dowiedziała się o nim z innego źródła. Podobne zjawisko może wystąpić w zawodach kreatywnych, gdy pomysły innych osób są postrzegane jako własne.

Diagnostyka zaburzeń pamięci w Doctorpro Łódź

Aby ustalić przyczynę zaburzeń pamięci, neurolog analizuje objawy i czas ich wystąpienia, zbiera wywiad osobisty (pyta o choroby, urazy fizyczne i psychiczne) i rodzinny (uzyskuje informacje o mutacjach genetycznych, czynnikach dziedzicznych). Diagnozowanie zaburzeń pamięci:

• badanie fizykalne. Pozwala lekarzowi ocenić ogólny stan zdrowia i zidentyfikować objawy, które mogą wpływać na pamięć. Badanie obejmuje zmierzenie ciśnienia krwi, pulsu, temperatury i ocenę stanu skóry;
• badanie neurologiczne. Lekarz sprawdza koordynację, refleks, siłę mięśni, wrażliwość i ogólne funkcje motoryczne. Badania te pomagają zidentyfikować choroby neurologiczne (w tym zaburzenia mózgu lub dróg nerwowych), które mogą wpływać na pamięć;
• testy poznawcze. Są przeprowadzane w celu oceny pamięci krótkotrwałej, uwagi, języka, orientacji czasowej i zdolności do wykonywania zadań. Testy mogą obejmować zadania polegające na zapamiętywaniu list słów, rozwiązywaniu problemów logicznych lub sprawdzaniu czasu reakcji;
• badania laboratoryjne. Neurolog może zalecić badania krwi i moczu w celu zidentyfikowania zaburzeń biochemicznych lub metabolicznych, które mogą wpływać na pamięć. Niedobory witamin lub zaburzenia równowagi hormonalnej mogą być, przykładowo, związane z upośledzeniem funkcji poznawczych. Badania mogą również pomóc w identyfikacji schorzeń (w tym cukrzycy lub niedoczynności tarczycy), mogących mieć wpływ na pamięć.

W celu oceny prędkości i kierunku przepływu krwi zalecane jest wykonanie USG Dopplera tętnic szyjnych i kręgowych. Badanie ultrasonograficzne pomaga wykryć problemy z dopływem krwi do mózgu: miażdżycę (zwężenie światła tętnic spowodowane tworzeniem się blaszek miażdżycowych w naczyniach krwionośnych), zakrzepy krwi (skrzepy krwi w naczyniach krwionośnych), które mogą prowadzić do zaburzeń pamięci. Za pomocą USG można również wykryć wszelkie zmiany lub zatory w naczyniach krwionośnych, które mogą niekorzystnie wpływać na funkcjonowanie mózgu. 

Leczenie zaburzeń pamięci i uwagi w Łodzi

Schemat terapii problemów z pamięcią dobierany jest przez lekarza przy uwzględnieniu przyczyn choroby, wieku i ogólnego stanu pacjenta. Farmakologiczne leczenie zaburzeń pamięci:

• angioprotektory. Poprawiają krążenie krwi i zmniejszają stan zapalny w naczyniach krwionośnych, co może być przydatne przy zaburzeniach pamięci spowodowanych problemami z dopływem krwi do mózgu (w szczególności miażdżycą lub chorobą naczyń krwionośnych). Angioprotektory zwiększają również elastyczność i wzmacniają ściany naczyń krwionośnych;
• nootropy. Ze względu na przyspieszenie metabolizmu w komórkach mózgowych, leki te pomagają poprawić pamięć, uwagę i zdolność uczenia się;
• neuropeptydy. Cząsteczki białkowe, które biorą udział w przekazywaniu sygnałów między komórkami nerwowymi. Niektóre neuropeptydy mogą poprawiać funkcje poznawcze i pamięć, wpływając na biologiczne sieci neuronowe i procesy uczenia się;
• adaptogeny. Pomagają poprawić koncentrację i pamięć, szczególnie w warunkach silnego stresu lub intensywnej aktywności fizycznej. Adaptogeny pomagają zwiększyć ogólną wytrzymałość i odporność na stres;
• neuroprotektory. Chronią neurony przed uszkodzeniem i wspomagają ich regenerację. Leki te mogą być przydatne w chorobach prowadzących do degeneracji komórek nerwowych (w szczególności w chorobie Alzheimera lub po udarze). Neuroprotektory pomagają utrzymać zdrowie mózgu i zmniejszają postęp upośledzenia funkcji poznawczych;
• przeciwutleniacze. Pomagają chronić komórki przed stresem oksydacyjnym, który może powodować uszkodzenia komórek mózgowych i zaburzenia pamięci;
• leki przeciwlękowe. Przepisywane są w przypadku problemów z pamięcią spowodowanych lękiem lub zaburzeniami psychicznymi.

W niektórych sytuacjach pacjentom z zaburzeniami pamięci można przepisać tabletki nasenne (w celu poprawy jakości snu, leczenia bezsenności) i leki przeciwdepresyjne (w celu złagodzenia objawów depresji i poprawy nastroju). W przypadku choroby Alzheimera neurolog może przepisać inhibitory cholinoesterazy (poprawiają przekazywanie impulsów nerwowych między neuronami) i leki z grupy antagonistów receptora NMDA (chronią komórki nerwowe przed uszkodzeniem glutaminianem).

Profilaktyka zaburzeń pamięci

Problemom z pamięcią często można zapobiec lub opóźnić ich wystąpienie poprzez zmianę stylu życia. Przeciwdziałanie zaburzeniom pamięci:

• zbilansowana i prawidłowa dieta bogata w witaminy z grupy B i kwasy tłuszczowe omega-3;
• unikanie alkoholu, narkotyków i palenia tytoniu;
• regularna aktywność fizyczna;
• kontrola chorób przewlekłych;
• normalizacja masy ciała;
• systematyczna kontrola poziomu cukru i cholesterolu we krwi;
• kontrola ciśnienia krwi.

Regularna aktywność umysłowa pomaga zapobiegać problemom z pamięcią poprzez stymulowanie neuroplastyczności mózgu i utrzymywanie jego funkcji. Rozwiązywanie krzyżówek, czytanie, nauka nowych umiejętności lub języków czy gra w gry planszowe pomagają tworzyć nowe połączenia neuronowe i wspierają funkcje poznawcze.

Na wizytę u lekarza zajmującego się leczeniem problemów z pamięcią w Łodzi można umówić się w Centrum Medycznym Doctorpro Łódź, dzwoniąc pod numer telefonu podany na stronie internetowej lub korzystając z formularza.