Czym są wzdęcia brzucha?
Wzdęcie brzucha to stan, w którym odczuwa się rozciąganie, ciężkość lub zwiększenie objętości brzucha z powodu nagromadzenia gazów w jelitach bądź zatrzymania płynów. Wzdęcia są zazwyczaj zjawiskiem przejściowym, często związanym ze specyfiką odżywiania, zaburzeniami trawienia lub zmianami hormonalnymi. W ustaleniu przyczyny i usunięciu wzdęć pomoże gastroenterolog.
Jak wygląda wzdęcie brzucha?
Zadaj pytanie gastroenterologii «Doctorpro»
Wzdęcie zwykle objawia się widocznym zwiększeniem objętości brzucha — staje się on bardziej zaokrąglony, twardy, lekko wypukły lub napięty. U niektórych osób brzuch wygląda na nadęty i twardy, jakby pacjent przybrały na wadze lub zjadły zbyt dużo. Skóra może wydawać się lekko napięta, a uczucie ciężkości lub ucisku utrzymuje się nawet w stanie spoczynku.
Jakie są objawy wzdęć?
Głównym objawem wzdęć jest uczucie rozciągania i przepełnienia w jamie brzusznej, które powstaje w wyniku gromadzenia się gazów w jelitach. Gazy rozciągają ścianki jelit, wywierając nacisk od wewnątrz, co powoduje uczucie ciężkości i wizualne powiększenie brzucha. Inne objawy wzdęć:
- uczucie burczenia i przelewania się w jelitach;
- zwiększone wydzielanie gazów;
- dyskomfort lub umiarkowany ból brzucha (często ustępujący po wydaleniu gazów);
- uczucie ucisku lub napięcia w jamie brzusznej;
- utrata apetytu z powodu ciągłego uczucia przepełnienia;
- mdłości lub lekkie nudności, zwłaszcza przy silnym wzdęciu;
- zaburzenia stolca — skłonność do zaparć lub, przeciwnie, częstych wypróżnień.
O wzdęciach świadczy również zauważalne zwiększenie objętości brzucha, zwłaszcza po spożyciu posiłku. Brzuch po jedzeniu może wyglądać jak u kobiety w ciąży, ponieważ nadmierne nagromadzenie gazów szybko rozciąga ścianki jelita i wizualnie zwiększa jego objętość.
Jakie są przyczyny wzdęć?
Przyczynami wzdęć mogą być zaburzenia pracy układu pokarmowego, nerwowego, hormonalnego i wydalniczego. Utrzymujące się wzdęcia często powodują zaburzenia trawienia, zatrzymanie płynów, zwiększone wydzielanie gazów lub skurcze jelit. U kobiet wzdęcia są również spowodowane wahaniami hormonalnymi, zwłaszcza w czasie ciąży lub w okresie przedmiesiączkowym. Poniżej przedstawiamy listę najczęstszych przyczyn wzdęć.
Gazy w przewodzie pokarmowym jako przyczyna wzdęć
Gazy w przewodzie pokarmowym są jedną z najczęstszych przyczyn wzdęć. Powstają one w procesie trawienia pokarmu, zwłaszcza podczas spożywania produktów o właściwościach wzdymających, w tym roślin strączkowych, kapusty, słodyczy, napojów gazowanych i pokarmów o wysokiej zawartości błonnika. Nadmierne nagromadzenie gazów powoduje uczucie pełności, ciężkości i wizualnego powiększenia brzucha.
Czasami zwiększone wytwarzanie gazów i wzdęcia towarzyszą burczeniu w brzuchu, oddawaniu gazów i niewielkiemu dyskomfortowi. Zaburzenia równowagi mikroflory jelitowej lub nietolerancja niektórych produktów mogą również nasilać wytwarzanie gazów w jelitach i powodować częste wzdęcia.
Wzdęcia po jedzeniu
Przyczynami wzdęć po jedzeniu mogą być przejadanie się, szybkie spożywanie posiłków, połykanie powietrza, spożywanie produktów powodujących wzdęcia (np. kapusta, rośliny strączkowe). Zazwyczaj nie ma potrzeby przyjmowania tabletek na wzdęcia po posiłku, ponieważ w normalnych warunkach dyskomfort ustępuje samoistnie po kilku godzinach.
Jednak w przypadku niektórych schorzeń przewodu pokarmowego wzdęcia po posiłku mogą utrzymywać się dłużej (aż do momentu przyjęcia leku). Najczęściej wzdęcia występują w przypadku zespołu jelita drażliwego, zapalenia błony śluzowej żołądka, dysbakteriozy, zapalenia trzustki, nietolerancji laktozy lub glutenu, a także w przypadku zaburzeń odpływu żółci. W wymienionych przypadkach silnym wzdęciom mogą towarzyszyć dodatkowe objawy — ból, nudności, uczucie ciężkości i zaburzenia stolca.
Wzdęcia przed miesiączką
Wzdęty brzuch przed miesiączką wynika z wahań hormonalnych, zwłaszcza wzrostu poziomu progesteronu i estrogenu. Hormony przyczyniają się do zatrzymywania płynów w organizmie i wpływają na układ pokarmowy, spowalniając perystaltykę jelit. W rezultacie gromadzą się gazy, pojawia się uczucie ciężkości, wzdęcie i zwiększenie objętości brzucha. Ponadto w tym okresie wzrasta wrażliwość układu nerwowego, co nasila nieprzyjemne odczucia.
Objawy obejmują uczucie pełności, napięcie, lekki dyskomfort lub bóle brzucha, zauważalne zwiększenie jego objętości, gazy. U niektórych kobiet mogą pojawić się dodatkowe dolegliwości, w tym spadek energii, zwiększony apetyt, wahania nastroju i bolesność piersi. Zazwyczaj wzdęcia w dolnej części brzucha ustępują w pierwszych dniach menstruacji, kiedy poziom hormonów zaczyna się stabilizować.
Wzdęcia w ciąży
Wzdęcia w ciąży są częstym zjawiskiem związanym ze zmianami fizjologicznymi i hormonalnymi w organizmie kobiety.
Przyczyny wzdęć w ciąży | |
Trymestr | Charakterystyka |
Wzdęty brzuch w pierwszym trymestrze | Wzdęcia w ciąży we wczesnym okresie mogą być spowodowane zmianami hormonalnymi, w szczególności wzrostem poziomu progesteronu. W rezultacie dochodzi do rozluźnienia mięśni gładkich jelit, spowolnienia trawienia i gromadzenia się gazów. Wzdęcia na początkowym etapie ciąży mogą być również spowodowane zwiększoną wrażliwością przewodu pokarmowego. |
Wzdęty brzuch w drugim trymestrze | Rosnąca macica zaczyna uciskać jelita, co spowalnia ich pracę i sprzyja zastojowi gazów. Wpływ hormonów utrzymuje się, a także nasila się skłonność do zaparć, co dodatkowo powoduje wzdęcia. |
Wzdęty brzuch w trzecim trymestrze | Nacisk powiększonej macicy na jelita osiąga maksimum, znacznie ograniczając ich ruchomość. Zmniejsza się przestrzeń dla normalnego funkcjonowania narządów trawiennych, co prowadzi do ciągłego uczucia ciężkości, wzdęć i utrudnionego oddawania gazów. |
Wzdęcia w okresie menopauzy
Wzdęcia brzucha w trakcie menopauzy związane są przede wszystkim z przemianami hormonalnymi w organizmie. W tym okresie spada poziom estrogenów, co wpływa na metabolizm, zatrzymywanie płynów i pracę układu pokarmowego. Z powodu spowolnienia metabolizmu jelita zaczynają pracować mniej aktywnie, nasila się skłonność do zaparć i zwiększonej produkcji gazów, co prowadzi do uczucia wzdęcia i ciężkości w brzuchu.
Wskutek zmian hormonalnych u kobiet często wzrasta wrażliwość na niektóre produkty, co może powodować nietolerancję pokarmową i nasilać dyskomfort po jedzeniu. Dodatkowo wzdęcia mogą nasilać się w przypadku stresu, zmniejszenia aktywności fizycznej lub występowania chorób przewlekłych, w tym zespołu jelita drażliwego.
Inne przyczyny wzdęć
Wzdęcia mogą być spowodowane zwiększonym tworzeniem się gazów w jelitach, wynikającym ze spożywania roślin strączkowych, kapusty, napojów gazowanych i słodyczy. Inne przyczyny wzdęć:
- przejadanie się lub zbyt szybkie spożywanie posiłków oraz połykanie powietrza;
- stres i napięcie nerwowe, które wpływają na pracę układu pokarmowego;
- mało aktywny tryb życia, który sprzyja zastojowi gazów w jelitach;
- zaburzenia równowagi mikroflory jelitowej (dysbioza);
- nietolerancja pokarmowa (np. laktozy lub glutenu);
- spowolniona perystaltyka jelit, prowadząca do zatrzymywania gazów;
- przewlekłe choroby przewodu pokarmowego (zespół jelita drażliwego, zapalenie żołądka, zapalenie trzustki, zapalenie jelit, zapalenie jelita grubego);
- rak jajników, macicy, jelita grubego, żołądka lub trzustki.
Wzdęcia po usunięciu pęcherzyka żółciowego często wiążą się ze zmianami w procesach trawiennych. Po operacji żółć trafia do jelit w sposób ciągły, a nie porcjami, jak wcześniej, co może prowadzić do podrażnienia błony śluzowej, przyspieszonego lub nierównomiernego trawienia pokarmu i zwiększonego tworzenia się gazów. Ponadto u niektórych osób rozwija się tzw. zespół po cholecystektomii, w którym dochodzi do zaburzeń pracy jelit i zwiększonej skłonności do wzdęć, ciężkości i nieregularnych stolców.
Wzdęcia i bóle w dolnej części brzucha są często związane z nadmiernym gromadzeniem się gazów, które powoduje rozciąganie ścianek jelit i podrażnienie wrażliwych zakończeń nerwowych. Jednak opisane objawy mogą również wskazywać na skurcze jelit, procesy zapalne lub choroby ginekologiczne, w tym endometriozę, torbiele jajników, choroby zapalne narządów miednicy mniejszej (np. zapalenie jajników, zapalenie jajowodów).
Gwałtowny przyrost masy ciała i wzdęcia mogą być związane z zatrzymaniem płynów w organizmie, zaburzeniami hormonalnymi lub zaburzeniami metabolizmu. Objawy mogą również wystąpić w przypadku zaburzeń hormonalnych, chorób wątroby, zaburzeń czynności tarczycy lub wodobrzusza — schorzenia, w którym w jamie brzusznej gromadzi się płyn.
Czarne stolce i wzdęcia mogą wskazywać na wewnętrzne krwawienie w górnych odcinkach przewodu pokarmowego (na przykład w przypadku wrzodów żołądka lub zapalenia błony śluzowej żołądka). Smoliste stolce świadczą o obecności strawionej krwi, a towarzyszące im wzdęcia brzucha z powodu spowolnienia trawienia, gromadzenia się gazów i zaburzeń normalnego funkcjonowania jelit. Stan ten może towarzyszyć osłabieniu, zawrotom głowy, nudnościom i obniżeniu ciśnienia krwi. W przypadku wystąpienia opisanych objawów należy natychmiast zgłosić się do lekarza, ponieważ wewnętrzny krwotok stanowi zagrożenie dla życia.
Jak długo utrzymuje się wzdęcie brzucha?
Czas trwania wzdęć jelit zależy od ich przyczyny. W większości przypadków, jeśli związane są z przejadaniem się, spożywaniem produktów wzdymających lub przejściowymi zaburzeniami trawienia, ustępują w ciągu kilku godzin lub maksymalnie jednego dnia.
Jeśli wzdęty brzuch związany jest z okresem przedmiesiączkowym, zwykle utrzymuje się przez jeden do trzech dni i ustępuje samoistnie wraz z nadejściem miesiączki. W przypadku przewlekłych chorób przewodu pokarmowego wzdęcia mogą utrzymywać się dłużej lub pojawiać się regularnie, dopóki nie zostanie usunięta ich główna przyczyna. Przy schorzeniach przewodu pokarmowego gastroenterolog przepisuje tabletki na wzdęcia i gazy, które należy przyjmować regularnie.
Co robić w przypadku wzdęć?
W przypadku codziennych wzdęć ważne jest, aby złagodzić stan i wyeliminować możliwe czynniki wywołujące. Zaleca się tymczasowe odstawienie produktów powodujących wzdęcia, unikanie przejadania się i spożywanie posiłków w małych porcjach. Pomocna jest również lekka aktywność fizyczna (np. spacery), ciepłe napoje, delikatny masaż brzucha zgodnie z ruchem wskazówek zegara oraz przyjmowanie tabletek na wzdęcia zawierających symetykon lub probiotyki (w porozumieniu z lekarzem).
Jak szybko pozbyć się wzdęć?
Szybko złagodzić wzdęcia pomagają preparaty na bazie symetykonu, które niszczą pęcherzyki powietrza w jelitach i sprzyjają ich naturalnemu wydalaniu. Tabletki na wzdęcia i gazy dla dorosłych zaczynają działać w ciągu 15–30 minut i łagodzą uczucie pełności.
W przypadku wzdęć związanych z przejadaniem się lub ciężkostrawnym jedzeniem można dodatkowo przepisać środki enzymatyczne, które poprawiają trawienie. W przypadku wzdęć, którym towarzyszą skurcze i bóle, pomocne są środki rozkurczowe, rozluźniające mięśnie gładkie jelit i zmniejszające nieprzyjemne dolegliwości. Leki na wzdęcia można stosować wyłącznie po konsultacji z lekarzem.
Co zrobić w przypadku wzdęć w warunkach domowych?
W pozbyciu się wzdęć w warunkach domowych pomóc może masaż, który zaleca się wykonywać w pozycji leżącej lub półsiedzącej, rozluźniając mięśnie brzucha. Masaż brzucha w przypadku wzdęć wykonuje się delikatnymi ruchami okrężnymi zgodnie z ruchem wskazówek zegara wokół pępka, stopniowo zwiększając promień.
Technika ta stymuluje perystaltykę jelit, pomaga w wydalaniu gazów i zmniejsza uczucie wzdęcia. Optymalny czas trwania masażu to 5–10 minut, w razie potrzeby zabieg można powtórzyć kilka razy w ciągu dnia. Masaż może być skuteczniejszy w połączeniu z głębokim, spokojnym oddychaniem i lekką aktywnością fizyczną (np. spacerem w wolnym tempie).
Kiedy ustępuje wzdęcie brzucha podczas menstruacji?
Wzdęcie brzucha podczas menstruacji zwykle zaczyna ustępować w ciągu pierwszych dwóch dni cyklu menstruacyjnego, kiedy poziom progesteronu spada, a organizm stopniowo usuwa zatrzymany płyn. Nieprzyjemne odczucia zwykle ustępują całkowicie do trzeciego lub czwartego dnia miesiączki. U niektórych kobiet wzdęcia utrzymują się nieco dłużej, jeśli występują towarzyszące im problemy z trawieniem lub gospodarką hormonalną.
Jakie leki pomagają w przypadku wzdęć brzucha?
Środki na wzdęcia brzucha dobiera się w zależności od przyczyny objawów — ważne jest, aby wziąć pod uwagę, czy wzdęcia są związane z gazami, zaburzeniami trawienia, skurczami, czy dysbakteriozą. Schemat leczenia powinien ustalić lekarz po ocenie ogólnego stanu zdrowia i ewentualnych chorób towarzyszących. Środki wspomagające leczenie wzdęć:
- leki przeciwwzdęciowe. Niszczą napięcie powierzchniowe pęcherzyków powietrza w jelitach, sprzyjając ich zlepianiu się i szybkiemu wydalaniu. Środki na wzdęcia nie wchłaniają się do krwi, działają miejscowo i szybko eliminują uczucie pełności;
- preparaty enzymatyczne. Zawierają enzymy trawienne, które pomagają rozkładać białka, tłuszcze i węglowodany, poprawiając trawienie i zapobiegając fermentacji, która często powoduje nadmierne wytwarzanie gazów. Środki te są szczególnie skuteczne, jeśli wzdęcia związane są z przejadaniem się, niedoborem enzymów lub ciężkostrawną żywnością;
- probiotyki i prebiotyki. Przywracają zdrową mikroflorę jelitową, poprawiają procesy trawienne, zmniejszają skłonność do nadmiernego wydzielania gazów i pomagają usunąć wzdęcia. Probiotyki mogą być przydatne, jeśli wzdęcia mają związek z dysbakteriozą lub przewlekłymi chorobami jelit, a także jeśli uczucie pełności pojawiło się po zażyciu antybiotyków;
- leki rozkurczowe. Rozluźniają mięśnie gładkie jelit, łagodzą skurcze, kolki i towarzyszący im ból. Preparaty nie eliminują bezpośrednio gazów, ale są skuteczne, jeśli wzdęcia towarzyszą skurczowym bólom.
W walce ze wzdęciem brzucha pomagają również sorbenty, które wiążą i usuwają gazy, toksyny, produkty fermentacji i przemiany mikrobiologicznej. Preparaty przeciw wzdęciom mogą tymczasowo zmniejszyć nasilenie uczucia pełności, zwłaszcza jeśli jest ono związane z zatruciem pokarmowym lub zaburzeniami mikroflory.
Kiedy należy zgłosić się do lekarza w przypadku wzdęć?
Konsultacja z gastroenterologiem w przypadku wzdętego brzucha jest konieczna, jeśli objaw utrzymuje się dłużej niż kilka dni, powtarza się często lub towarzyszą mu niepokojące symptomy, w tym silny ból, nudności, wymioty, zaparcia, biegunka, utrata masy ciała lub podwyższona temperatura.
Przesłanką do wizyty u lekarza może być również wyraźny dyskomfort, który utrudnia normalne funkcjonowanie, lub jeśli wzdęcia nie ustępują po zmianie diety i stylu życia. W takich przypadkach ważne jest, aby wykluczyć poważne choroby przewodu pokarmowego, zaburzenia metaboliczne lub hormonalne.
Jak leczyć wzdęcia?
Leczenie wzdęć brzucha rozpoczyna się od wyeliminowania przyczyny i korekty diety. Ważne jest, aby wykluczyć produkty zwiększające tworzenie się gazów, wprowadzić odpowiedni tryb odżywiania i unikać przejadania się. W celu złagodzenia objawów można stosować leki zmniejszające tworzenie się gazów, poprawiające trawienie lub przywracające mikroflorę jelitową — są one dobierane przez lekarza w zależności od sytuacji.
Wzdęcia u dzieci
Wzdęcia u dziecka to częste zjawisko, które może wynikać z niedojrzałości układu pokarmowego, zwiększonego tworzenia się gazów, połykania powietrza podczas jedzenia lub spożywania produktów powodujących fermentację. U niemowląt wzdęcia są często związane z niedostateczną produkcją enzymów lub niezbilansowaną dietą matki podczas karmienia piersią. U starszych dzieci przyczyną ciągłych wzdęć może być przejadanie się, zaburzenia odżywiania, stres lub alergie pokarmowe.
Aby usunąć wzdęcia u dziecka, należy skorygować dietę, wyeliminować produkty powodujące gazy, a także pilnować, aby dziecko jadło powoli, nie połykając powietrza. W przypadku wzdęć u małego dziecka można wykonać lekki masaż brzucha zgodnie z ruchem wskazówek zegara, położyć ciepłą pieluchę na brzuchu i zapewnić aktywny ruch jelit (na przykład za pomocą ćwiczeń stymulujących perystaltykę). W niektórych przypadkach pediatra może zalecić leki, które pomogą pozbyć się wzdęć i przywrócić mikroflorę.
Dlaczego wzdęcia są niebezpieczne?
Wzdęcia są niebezpieczne, jeśli są związane z poważnymi zaburzeniami w funkcjonowaniu przewodu pokarmowego lub zaburzeniami hormonalnymi. Stałe lub silne wzdęcia mogą być objawem niedrożności jelit, chorób zapalnych, nowotworów, zaburzeń odpływu żółci lub poważnej dysbakteriozy. W niektórych przypadkach zatrzymanie gazów i stolca może prowadzić do zatrucia organizmu i rozwoju powikłań, w tym zapalenia ściany jelita i zaburzeń wchłaniania składników odżywczych.
Dieta przy wzdęciach
Podczas wzdęć należy wykluczyć niektóre potrawy, ponieważ określone produkty zwiększają tworzenie się gazów i spowalniają trawienie, pogarszając stan pacjenta. Rośliny strączkowe, kapusta, świeże pieczywo, napoje gazowane, tłuste i słodkie potrawy sprzyjają gromadzeniu się gazów w jelitach i powodują jeszcze większe uczucie ciężkości i wzdęcia. Ponadto produkty o wysokiej zawartości cukru i węglowodanów złożonych mogą zaburzać równowagę mikroflory i powodować fermentację. Dlatego ważne jest, aby wybierać lekkie, łatwo przyswajalne potrawy, aby nie obciążać przewodu pokarmowego i złagodzić objawy.
Dieta na wzdęcia | ||
Grupa produktów | Można jeść podczas wzdęć | Nie należy jeść podczas wzdęć |
Owoce | Banany, pieczone jabłka, gruszki | Winogrona, arbuz, jabłka (surowe), śliwki |
Warzywa | Cukinia, marchewka, ziemniaki (gotowane, duszone) | Kapusta, cebula, czosnek, rzodkiewka, rośliny strączkowe |
Produkty zbożowe | Płatki owsiane, ryż, kasza gryczana | Świeże pieczywo, wypieki drożdżowe, rośliny strączkowe |
Mięso i ryby | Gotowany lub pieczony kurczak, indyk, wołowina, ryba gotowana na parze | Tłuste mięso, kiełbasy, wędliny, smażona ryba |
Produkty mleczne | Niesłodzony jogurt, kefir, twaróg | Mleko, śmietana, lody |
Orzechy i nasiona | Migdały, orzechy włoskie, pestki (umiarkowanie) | Orzechy w polewie, solone lub prażone |
Pieczywo | Sucharki, herbatniki | Wypieki drożdżowe i świeże |
Napoje | Woda, herbaty ziołowe (mięta, rumianek, koper włoski) | Napoje gazowane, alkohol, słodkie soki |
Zupy | Warzywne, lekkie buliony z kurczaka | Tłuste, esencjonalne, grzybowe buliony |
Jadłospis na tydzień dla osób cierpiących na wzdęcia
Przy wzdęciach należy stosować łagodną dietę, która pomaga zmniejszyć gazy, poprawić trawienie i zapobiegać uczuciu ciężkości. Podstawą diety są łatwo przyswajalne produkty, które nie powodują gazów: parowane, pieczone lub gotowane, o minimalnej zawartości tłuszczu i cukru. W przypadku codziennego wzdęcia brzucha posiłki powinny być regularne, w małych porcjach, aby nie przeciążały przewodu pokarmowego. Dieta nie zastępuje przepisanych przez lekarza leków na wzdęcia i gazy, a stanowi jedynie uzupełnienie terapii farmakologicznej.
Dieta na wzdęcia: tygodniowy jadłospis | |||||
Dzień tygodnia | Śniadanie | Przekąska | Obiad | Podwieczorek | Kolacja |
Poniedziałek | Owsianka na wodzie, gotowane jajko | Banan | Gotowana pierś kurczaka, kasza gryczana, duszona cukinia | Jogurt niesłodzony | Ryba gotowana na parze, puree ziemniaczane, ogórki |
Wtorek | Kasza ryżowa, omlet | Pieczone jabłko | Filet z indyka, kasza pęczak, duszona marchewka | Garść orzechów (migdały, orzechy włoskie) | Dorsz gotowany na parze, kasza gryczana, sałatka z ogórków |
Środa | Owsianka na wodzie, gotowany indyk | Gruszka | Rosół z cukinią, kasza gryczana | Twaróg | Pieczona ryba, ziemniaki, duszona cukinia |
Czwartek | Omlet, kasza ryżowa | Niesłodzone herbatniki z herbatą ziołową | Gotowana wołowina, puree z cukinii | Niesłodzony kefir | Kurczak na parze, kasza gryczana, sałatka ze świeżych ogórków |
Piątek | Płatki owsiane na wodzie, gotowane jajko | Pieczona dynia | Zupa rybna, ziemniaki, duszona marchewka | Niskotłuszczowy ser z pełnoziarnistym pieczywem | Gotowany indyk, kasza pęczak, duszona marchewka |
Sobota | Kasza ryżowa, omlet | Ogórek z chlebem razowym | Filet z kurczaka, ziemniaki, duszona cukinia | Pieczona gruszka | Ryba gotowana na parze, kasza gryczana, sałatka ze świeżych warzyw |
Niedziela | Płatki owsiane na wodzie, gotowany indyk | Garść nasion (słonecznikowych lub dyniowych) | Wołowina, kasza gryczana, duszona marchewka | Niesłodzony jogurt z łyżką płatków owsianych | Kurczak gotowany na parze, ziemniaki, duszona marchewka |
Jakie ćwiczenia można wykonywać w przypadku wzdęć?
Przy wzdętym brzuchu wskazane są lekkie ćwiczenia, które pomagają aktywować perystaltykę jelit i sprzyjają naturalnemu usuwaniu gazów. Zalecane są spokojne spacery, podnoszenie kolan do klatki piersiowej w pozycji leżącej, „rowerek” i pozycja „kota” (płynne wygięcia i zaokrąglenia pleców). Skuteczne mogą być również ćwiczenia głębokiego oddychania z delikatnym wciąganiem i rozluźnianiem brzucha, które poprawiają krążenie krwi i stymulują pracę narządów wewnętrznych.
Czego nie wolno robić w przypadku wzdęć?
Podczas wzdęć nie wolno spożywać produktów, które nasilają tworzenie się gazów. Należy również unikać przejadania się, szybkiego spożywania posiłków i żucia gumy, ponieważ prowadzi to do połykania powietrza. Nie wolno pić alkoholu i napojów z dodatkiem sztucznych substancji, które podrażniają one jelita. Ponadto w przypadku wzdęć nie zaleca się długotrwałego siedzenia lub całkowitego braku aktywności fizycznej, gdyż pogarsza to perystaltykę jelit i utrudnia naturalne wydalanie gazów.
Jak zapobiegać wzdęciom?
Profilaktyka wzdęć pomaga uniknąć nieprzyjemnych dolegliwości i utrzymać prawidłowe funkcjonowanie układu pokarmowego. Zalecenia, których należy przestrzegać, aby zapobiegać wzdęciom:
- stosować zbilansowaną i regularną dietę;
- przestrzegać reżimu picia;
- unikać przejadania się i spożywania produktów wzdymających;
- jeść powoli, dokładnie przeżuwając pokarm, aby nie połykać powietrza;
- ograniczyć spożycie napojów gazowanych, słodyczy, roślin strączkowych i tłustych potraw;
- utrzymywać umiarkowaną aktywność fizyczną, aby stymulować pracę jelit;
- zrezygnować z nawyku żucia gumy, aby nie prowokować połykania powietrza.
W zapobieganiu wzdęciom pomaga również kontrolowanie stresu, ponieważ napięcie emocjonalne ma bezpośredni wpływ na pracę przewodu pokarmowego. W sytuacjach stresowych perystaltyka jelit może ulec spowolnieniu lub, przeciwnie, nadmiernej aktywacji, prowadząc do zaburzeń trawienia, gromadzenia się gazów i pojawienia się skurczów. Zwiększony niepokój może również powodować nawyk szybkiego jedzenia lub połykania powietrza.